تعریف دیالیز

دیالیز فرایندی است که در آن ترکیب مواد محلول خون با مایع دیالیز از طریق غشاء نیمه تراوا تغییر می‌کند. مولکول‌های آب و مواد با وزن مولکولی کم می‌توانند از منافذ غشا عبور کرده ولی مواد با وزن مولکولی زیاد مانند پروتئین‌ها نمی‌توانند عبور کنند. دیالیز در تصفیه خون بیماران دچار نارسایی کلیه استفاده می‌شود.

دید کلی از دیالیز:

دیالیز در مبتلایان به نارسایی حاد کلیه وقتی سطح نیتروژن، اوره سرم (urea)  آن‌ها به 200-150 میلی‌گرم در دسی‌لیتر می‌رسد یا هنگامی که کلیرانس کراتینین آن‌ها به کمتر از 10 میلی‌لیتر در دقیقه کاهش می‌یابد،شروع می‌شود.

به مجموعه نشانه‌ها و علائمی که به علت آثار سمی افزایش مواد نیتروژنی و دیگر مواد زائد در خون ایجاد می‌شود، سندرم اورمی می‌گویند. وضعیت عقلانی و روانی این بیماران تغییر می‌کند و عاقبت دچار گیجی شده و نهایتا به اغما می‌روند. سندرم اورمی هنگامی قابل پیش‌بینی است که کلیرانس کراتینین از 10 میلی‌لیتر در دقیقه به ازای 73/1 متر مربع سطح بدن کمتر شود.

در دیالیز انتخاب روش درمانی از بین همودیالیز، دیالیز صفاقی و یا دیالیز پیوسته آهسته صورت می‌گیرد. همودیالیز شایع‌ترین روش مورد استفاده در درمان نارسایی کلیه است. روش‌های پیوسته آهسته برتری در پایداری بیشتر وضعیت همودینامیک بیمار است و نقطه ضعف آن لزوم ارائه آموزش خاص به پرستاران و بیماران است. همودیالیز نسبت به روش‌های دیگر باعث ایجاد تغییرات سریع‌تری در سطح پلاسمای مواد حل شونده و برداشت سریع‌تر آب اضافی تجمع یافته در بدن می‌شود. دیالیز صفاقی نسبت به دیالیز در خروج مواد حل شونده خون 1/8 و در خارج کردن آب اضافی بدن 1/4 کارایی دارد ولی می‌تواند بطور مستمر 24 ساعته مورد استفاده قرار گیرد.